D bitamina eta iodo falta
(BZfE) - Alemanian, jende askok D bitamina gabezia du. Alemaniako helduen osasunari buruzko ikerketak (DEGS) erakutsi du iodo hornidura ez dela egokiena hirugarren helduentzat. Inkestaren lehen boladarako, ia 2008 parte-hartzaileren odol eta gernu laginak aztertu ziren 2011 eta 8.000 artean.
Gorputzak D bitamina behar du batez ere hezurren metabolismorako. Hala ere, gaur egungo datuen arabera, 30 nmol/l-tik beherako serum kontzentrazioa duten hereneko alemaniarrek 25-hidroxibitamina D gabezia du, Alemaniako Nutrizio Elkarteak (DGE) jakinarazi duenez. Ehuneko 40 baino ez dago behar bezala hornituta. Gorputzak D bitamina ekoitzi dezake berak UVB argiaren eraginez. Hori dela eta, martxoa eta urria bitartean, astean bizpahiru aldiz eguzkitara atera behar duzu aurpegia, eskuak eta besoak estali gabe eta eguzkitako kremarik gabe, baina eguzkia erretzeko arriskurik gabe.
Folatoa garrantzitsua da zelulak hazteko, zatitzeko eta desberdintzeko. Beraz, zainketa ona da bereziki garrantzitsua haurdunaldian eta hazkuntza faseetan. Biztanleria helduaren ehuneko 86k azido foliko hornidura egokia du (gutxienez 4,4 ng/ml). Dena den, umeak izateko ahalmena duten emakumeentzako gomendatutako kontzentrazioetara ez dira emakume gehienek lortzen. Haurdun geratu nahi duen edo nahi duenak, beraz, 400 µg azido foliko hartu behar ditu egunero haurdunaldiko lehen hiruhilekoan osagarri gisa, jaio gabeko haurrak hobeki garatu ahal izateko.
Iodoa ezinbesteko oligoelementua da eta, besteak beste, tiroideo hormonen osagaia. Baldintza geografikoak direla eta, Alemania iodo gabeziaren eremua da. Iodo hornidura ez da egokia helduen ehuneko 30entzat. DGEren arabera, irtenbide bat elikagaien industrian mahai-gatz iodatuaren erabilera areagotzea izan daiteke.
Potasio mineralak parte hartzen du, besteak beste, balantze hidrikoaren erregulazioan eta nerbioen bidez estimuluen eroapenean. Zentzuzko ingesta eguneko 4.000 mg da, normalean lortzen dena. Sodioaren kasuan, ingesta are handiegia da: gehienentzat ingesta 1,5 g eguneko erreferentzia-balioaren gainetik dago heldu batentzat. Batez beste, 4,0 g neurtu dira gizonezkoetan eta 3,4 g emakumezkoetan, hau da, eguneko 10 g edo 9 g gatz ingururi dagozkionak. Hau kezkagarria da mahaiko gatz gehiegik hipertentsioa izateko arriskua areagotzen duelako. Egunean gehienez 6 g gomendatzen dira.
"Dieta osasuntsu bat jaten duen eta hainbat elikagai erabiltzen dituenak normalean nahikoa mantenugai hartzen ditu", azaldu du Nutrizio Zentro Federaleko (BZfE) Harald Seitz nutrizionistak. «Saihestu prozesatutako produktuak, normalean gatz asko izan ohi dutenak.» Zenbait gaixotasun eta estres berezien kasuan, haurdunaldian eta edoskitzean, zahartzaroan eta elikadura intolerantziaren kasuan, zentzuzkoa izan daiteke elikagai osagarriak hartzea. «Kaltenduenak nutrizionista edo nutrizionista batek aholkatzen ditu hobekien», aholkatzen du Seitzek.
Heike KREUTZ, www.bzfe.de
