Warsztaty diologiczne prowadzone przez Tönnies Research

Dobrostan zwierząt i emisje – jak stworzyć optymalną hodowlę? Aktorzy zajęli się tą kwestią podczas ostatnich warsztatów w Tönnies Forschungs gGmbH. Aby pokazać, jak można optymalnie połączyć te dwa aspekty w hodowli zwierząt, producenci, naukowcy i przedstawiciele firm, organizacji rolniczych i sprzedawców detalicznych żywności zebrali się w bramie klasztoru w Marienfeld. Ostatecznie doszliśmy do wniosku, że jest wiele dobrych pomysłów, udanych przykładów praktycznych i podejść zorientowanych na cel, ale jest też tyle samo grubych desek, które trzeba jeszcze wywiercić.

„To niezwykłe, że sesja plenarna objęła większość niemieckiego sektora handlu detalicznego żywnością, a jednocześnie w dyskusji wzięły udział rolnictwo, przemysł mięsny i badania naukowe” – pochwalił profesor dr. Hans-Joachim Bätza, przewodniczący rady nadzorczej Tönnies Research. Nie ma jednej kwintesencji, ale raczej bogactwo elementów składowych, którym warto przyjrzeć się znacznie bliżej – na przykład efektywność paszy, lepsze warunki stajni, selektywna hodowla, zarządzanie zdrowiem, żywienie niskoemisyjne, systemy zarządzania gnojowicą i obornikiem, alternatywne źródła białka, edukacja i szkolenia.

„Dalsza optymalizacja ma fundamentalne znaczenie dla przejścia na bardziej zrównoważone systemy” – podkreśla dr. Gereon Schulze Althoff, dyrektor zarządzający organizacji non-profit. Połączenie tych i innych środków mogłoby skutkować konsekwentną hodowlą zwierząt ukierunkowaną na zwierzęta, a jednocześnie uwzględniającą kwestie ochrony środowiska. Istnieje potrzeba długotrwałego, zdrowego i odpornego inwentarza żywego, poziomu wydajności genetycznej odpowiadającego potencjałowi produkcyjnemu dostępnej paszy oraz konsekwentnej promocji zdrowia zwierząt. „W sumie nie jest to nic innego jak profesjonalna gospodarka o obiegu zamkniętym”.

Podium wypełniło się ludźmi najwyższej klasy. Profesor dr. Dr. Kai Frölich (Arche Warder) wyjaśnił, w jaki sposób intensywna i ekstensywna hodowla zwierząt gospodarskich do siebie pasują oraz w jaki sposób Arche Warder przyczynia się do ochrony zagrożonych ras. Hodowlę pastwisk, emisje i różnorodność biologiczną omówił profesor dr. Friedhelm Taube w centrum uwagi. Lars Broer (Instytut Badań i Badań Rolniczych Izby Rolniczej Dolnej Saksonii) podkreślił związek pomiędzy otwartymi stajniami a redukcją emisji. Bernhard Feller z Izby Rolniczej Nadrenii Północnej-Westfalii wyjaśnił nowe koncepcje stabilnych konstrukcji oraz ich zalety i wady.

Frölich wzywa do silniejszego ukierunkowania produkcji żywności na zrównoważony rozwój, zgodność ze środowiskiem i regionalność. W pewnym stopniu jego koncepcja reprezentuje powrót do takiej formy rolnictwa, która mogłaby stać się ważnym filarem ochrony przyrody i w której ważną rolę odgrywają stare rasy zwierząt hodowlanych. Centralne znaczenie będzie początkowo miało szczegółowe określenie i zróżnicowanie odpowiednich obszarów, które będą albo intensywnie wykorzystywane w ramach rolnictwa precyzyjnego, albo w rolnictwie ekstensywnym o mniejszym potencjale plonowania. „Należy chronić małe i średnie struktury rolnicze, a rolnikom prowadzącym tego rodzaju działalność należy zapewnić specjalne wsparcie” – mówi Frölich. Państwowe instrumenty finansowania nie powinny już uwzględniać wielkości obszaru, jak miało to miejsce wcześniej, ale zamiast tego powinny opierać się przede wszystkim na zakresie odpowiednich usług ekosystemowych, na przykład koncepcja premii z tytułu opieki społecznej Niemieckiego Stowarzyszenia ds. Ochrona krajobrazu.

Rolę hodowli zwierząt w kontekście zabezpieczenia światowych dostaw żywności oraz w kontekście intensyfikacji ekologicznej omówił profesor dr hab. Friedhelm Taube z Uniwersytetu w Kilonii na przykładzie hodowli bydła. Argumentuje, że zapewnienie światowego bezpieczeństwa żywnościowego wiąże się ze znacznym ograniczeniem spożycia pokarmu pochodzenia zwierzęcego w bogatych krajach. Dla rolnictwa niemieckiego i europejskiego oznacza to, że w przyszłości mleko powinno być produkowane przede wszystkim z użytków zielonych, a nie – jak widać z obecnego trendu – w coraz większym stopniu z pól z kukurydzą pastewną i paszami treściwymi. Ponadto poziom hodowli zwierząt musi być dostosowany do realizacji usług ekosystemowych w obszarach ochrony wód, ochrony klimatu i różnorodności biologicznej. Dzięki wynikom projektu „Ekologicznie wydajna produkcja mleka na pastwiskach w Lindhof” Taube pokazuje w przykładowy sposób, że to holistyczne podejście może odnieść sukces. „Dzięki połączeniu elementów rolnictwa ekologicznego w produkcji pasz (systemy koniczyny) i rolnictwa integrowanego w produkcji roślin dochodowych w kierunku „systemów hybrydowych”, zagwarantowane jest osiągnięcie celów europejskiej strategii „od pola do stołu” przy zachowaniu wysokiego poziom produkcji, który musi być wspierany przez politykę i handel” – przekonuje profesor Taube.

Wyniki badania finansowanego przez kraj związkowy Dolna Saksonia prowadzą do wniosku, że rozprzestrzenianie się zapachów ze stajni na świeżym powietrzu wydaje się ograniczone: tak przynajmniej wnioskuje Lars Broer z LUFA Nord-West z danych. Emisje pochodzą zatem wyłącznie z obszaru funkcjonalnego, w którym osadzają się kał i mocz. Warunkiem jest ukształtowanie zatoki. Wybieg powinien być zdecydowanie zakryty, a „obszar toalety” wykonany z podłóg rusztowych, zaleca Broer. „Im bardziej suchy obszar, tym mniejsza emisja amoniaku”.

Bernhard Feller z Izby Rolniczej Nadrenii Północnej-Westfalii może się tylko z tym zgodzić: nowoczesne koncepcje stabilnych konstrukcji muszą spełniać wymagania wyższych standardów dobrostanu zwierząt, mniejszego wpływu na środowisko i ekonomii pracy. Istniejące budynki są często otwierane i przekształcane w zewnętrzne stajnie klimatyczne. Jednakże: Zatwierdzenie tego podlega przepisom dotyczącym emisji i ochrony przyrody „i dlatego stanowi poważną przeszkodę”. Dziś podstawą podejmowania decyzji o stabilnym systemie jest dostępność pracowników, materiału ściółkowego oraz możliwość uzyskania atestów i struktury cenowej umożliwiającej ekonomiczną hodowlę.

Na zakończenie wydarzenia czterej prelegenci dyskutowali z zaproszonymi ekspertami, jakie pilne pytania badawcze wymagają obecnie odpowiedzi, aby poczynić dalsze postępy w obliczu utrzymującego się braku bezpieczeństwa planowania przez państwo oraz wsparcia dla dobrostanu zwierząt i ochrony klimatu. Stało się jasne, że w szczególności kwestie strategii marketingowych i projektowania umów wymagają integracji nauk społecznych w celu zmniejszenia przeszkód w postaci tzw. luki obywatelsko-konsumenckiej. Czego wszyscy chcą, ale nikt nie kupuje – rozwiązanie tej sprzeczności jest dużym wyzwaniem.

Tło
Tönnies Research to platforma badawcza non-profit poświęcona przyszłości dobrostanu zwierząt i zrównoważonej hodowli zwierząt. W tym celu od 2010 roku inicjuje i wspiera projekty badawcze i studia, których celem jest doskonalenie hodowli zwierząt z uwzględnieniem ochrony zwierząt, klimatu, środowiska, przyrody i konsumentów, a także zdrowego odżywiania, a także upowszechnianie wyników i ich zastosowanie w promowaniu praktyki. Więcej o badaniach Tönniego na: www.toennies-forschung.de