Nastroje konsumentów zmieniają się: rośnie optymizm

Wyniki badania klimatu konsumenckiego GfK w lutym 2004 r

Po dwóch miesiącach w dużej mierze negatywnego rozwoju wskaźników opisujących nastroje konsumenckie ludności niemieckiej wydaje się to wahać. Zarówno oczekiwania ekonomiczne, jak i dochodowe Niemców stały się bardziej pozytywne. Ponadto wzrosła ich gotowość do dokonywania dużych zakupów w najbliższej przyszłości.

W styczniu niemieccy konsumenci nadal czuli się zaniepokojeni dyskusjami na temat opieki społecznej, a po już pesymistycznych reakcjach w grudniu po raz drugi z rzędu zareagowali głównie negatywnie: ich oczekiwania dotyczące rozwoju gospodarki i dochodów osobistych, a także skłonność do większych zakupów zrobić odmówił. W lutowym badaniu przeprowadzonym przez GfK po raz pierwszy widać jednak odwrócenie: wszystkie wskaźniki nastrojów rozwinęły się znacznie w górę - w związku z tym wskaźnik klimatu konsumenckiego, który jest oparty na kilku wskaźnikach nastrojów, ponownie nieznacznie wskazuje w górę.

Podczas gdy nastroje konsumentów poprawiły się, przedsiębiorcy (ifo) i analitycy finansowi (ZEW) - po kilku miesiącach stopniowo narastającego optymizmu - ponownie wyrazili się nieco bardziej sceptycznie w lutym. W szczególności rozwój euro może spowodować niewielkie zachmurzenie nastrojów wśród przedsiębiorców. Obawiają się, że jego gwałtowny wzrost może zmniejszyć szanse dla przemysłu eksportowego - obecnie głównego motoru gospodarczego Niemiec. Być może poruszył też kwestię tego, jak rezygnacja kanclerza Gerharda Schrödera ze stanowiska lidera SPD wpłynie na postęp rozpoczętych projektów reform.

Oczekiwania gospodarcze: z powrotem w pozytywnym zakresie

Po niewielkich spadkach z ostatnich dwóch miesięcy, oczekiwania konsumentów w gospodarce po raz pierwszy w tym miesiącu wzrosły. Wskaźnik wzrósł o prawie 5,8 punktów z minus 8 punktu w grudniu do wartości 2,0. Tym samym ponownie przekroczył długoterminową średnią wynoszącą 0. Wyższą wartość ostatnio mierzono we wrześniu 2002 r. Z plusem 28 punktów, nastroje gospodarcze znacznie przewyższyły wyniki z poprzedniego roku.

Oczywiście sygnały ekonomiczne, które nie tylko przekazują politycy i gospodarka, ale także stopniowo można je udowodnić faktami ekonomicznymi, skłaniają konsumentów do przemyślenia i promienia nadziei. Znajduje to odzwierciedlenie w lutowych danych GfK.

Oczekiwany dochód: w górę, nieco powyżej średniej długoterminowej

Optymizm co do gospodarki w oczywisty sposób zwiększa także oczekiwania konsumentów co do rozwoju dochodów osobistych. Mocny plus 14 punktów więcej niż nadrobił straty z poprzednich dwóch miesięcy. Przy wartości minus 0,3 punktu wskaźnik ponownie zbliżył się do długoterminowej średniej wynoszącej 0, a zatem znacznie przewyższa odpowiadającą mu wartość z poprzedniego roku, która wyniosła minus 20,9 punktu. Dopiero okaże się, czy nastąpi realna zmiana oczekiwań dochodowych. W drugiej połowie ubiegłego roku wskaźnik ten rozwijał się bardzo niestabilnie - to znaczy na przemian w górę, a następnie ponownie w dół.

Zaskakujący jest silny wzrost wskaźnika sentymentu dochodowego. Z jednej strony niemieckie gospodarstwa domowe stanęły przed nowymi obciążeniami finansowymi wynikającymi z reformy służby zdrowia na początku roku, która tylko częściowo skompensowała obniżenie składek na ubezpieczenie zdrowotne. Z drugiej strony, pomimo styczniowej reformy podatkowej, pod względem dochodów wszystko pozostało niezmienione, ponieważ ze względów technicznych wiele firm nie było jeszcze w stanie dostosować się do nowych zasad rachunkowości w styczniu. Tak jak poprzednio, w czasie przeprowadzania sondażu wielu obywateli wciąż nie wiedziało, jaki dodatkowy dochód netto przyniesie wczesna reforma podatkowa.

Na pewno nie jest to jeszcze zasadnicza zmiana. Jednak warunki poprawienia nastrojów konsumentów stały się bardziej prawdopodobne. Wskazują na to ich bardziej pozytywne oczekiwania co do kształtowania się dochodów, ale także kształtowania się cen. Co więcej, istnieją dowody na to, że nastroje w styczniu były gorsze od faktycznej. Sektor detaliczny - pokazują to dane z panelu ConsumerScan firmy GfK - nie radził sobie w styczniu słabiej niż w poprzednich latach. Oczywiście w poprzednim miesiącu obywatele Niemiec narosli się na wysokim poziomie gniewu z powodu niekończących się dyskusji na temat reformy podatkowej i ubezpieczeń społecznych, co znalazło wyraz także we wskaźnikach nastrojów. W lutym jej emocje najwyraźniej wróciły do ​​normy. Optymistyczna zmiana nastrojów emanujących z gospodarki i polityki mogła przyczynić się do złagodzenia obaw konsumentów wynikających z niepewności z poprzednich miesięcy.

Skłonność do zakupów: najsilniejszy plus od czasu wprowadzenia euro

Wskaźnik skłonności do zakupów również silnie odreagował w lutym. Plus 16 punktów rekompensował straty z poprzednich dwóch miesięcy. Jest to najsilniejsza pozytywna zmiana od czasu wprowadzenia euro w 2002 roku. Przy wartości minus 25,7 wskaźnik osiągnął mniej więcej poziom z listopada 2003 roku.

Perspektywa ożywienia gospodarczego i poprawy sytuacji dochodowej w oczywisty sposób również stymuluje skłonność konsumentów do zakupów. Jednak w tym przypadku nadal zaleca się ostrożność, w szczególności: wartość jest nadal znacznie poniżej długoterminowej średniej. Za ekonomicznym i politycznym optymizmem wyrażonym na linii przedmontażowej w najbliższych miesiącach muszą pójść działania, zwłaszcza te, które mają pozytywny wpływ na rynek pracy. Dopiero gdy pojawią się oznaki poprawy, chęć konsumpcji znacznie wzrośnie na siłę i rozpęd.

Klimat konsumencki: znowu lekki trend wzrostowy

Na tle obecnego rozwoju poszczególnych wskaźników klimat konsumencki ulegnie nieznacznej poprawie: na nadchodzący marzec wskaźnik klimatu konsumenckiego prognozuje wartość 5,2 punktu po zrewidowanych 5,1 punktu w lutym.

Tak jak poprzednio, klimat konsumencki obecnie rozwija się raczej bocznie. Zasadnicza poprawa nastąpi tylko wtedy, gdy poszczególne wskaźniki nastrojów konsumentów będą nadal silnie i pozytywnie się rozwijać. Stanie się tak przede wszystkim wtedy, gdy obecny optymizm gospodarczy, który jest w dużej mierze zakorzeniony w handlu zagranicznym, będzie pozytywnym sygnałem na rynku pracy, a także przełoży się na popyt krajowy.

Źródło: Norymberga [gfk]